Sınav Kaygısını Yönetmek Mümkün
Sınav Kaygısını Yönetmek Mümkün: Koçlukla Güçlenen Gençler, Güvende Hisseden Ebeveynler
“Sınav yaklaştıkça çocuğumun gözleri doluyor, uykuları kaçıyor. Çok çalışıyor ama kendine güveni yok. Ne yapsam yetmiyor gibi hissediyorum”
Bu cümle size tanıdık mı? Eğer çocuğunuz LGS veya YKS gibi önemli bir sınava hazırlanıyorsa, sınav kaygısının ailede nasıl bir baskıya dönüştüğünü yakından biliyorsunuzdur. Peki bu süreci hem çocuklar hem de ebeveynler için daha sağlıklı ve sürdürülebilir bir hale getirmek mümkün mü?
Cevap: Evet. Koçlukla Mümkün.
Sınav Kaygısı Nedir? Neden Bu Kadar Yaygın?
Araştırmalar, öğrencilerin %40’a yakınının sınav kaygısı yaşadığını, %15–22’sinin ise bu durumu yoğun bir şekilde hissettiğini gösteriyor.
Kaygı sadece “heyecan” değil çocuğu üç düzeyde etkileyen bir sorundur:
- Bedensel: Kalp çarpıntısı, mide bulantısı, nefes darlığı
- Zihinsel: “Blank out” (beynin kilitlenmesi), unutkanlık, odaklanma sorunu, dikkat dağınıklığı
- Duygusal: Yetersizlik hissi, panik, çaresizlik, bağımlılık geliştirme
Üstelik kötü bir deneyim, yeni bir sınavdan önce daha fazla kaygıya neden olur. Bu da performansı yeniden düşürür. Ve döngü hep başa sarar.
Koçluk Ne Sağlar? Neden Fark Yaratır?
Koçluk, yalnızca sınav başarısı için değil; özgüven, öz-düzenleme, stres yönetimi ve motivasyon gibi sınav başarısını şekillendiren tüm alanlarda güçlü bir fark yaratır.
Bilimsel Dayanaklar Ne Diyor?
- Stres Azalır: Koçluk alan öğrencilerin kaygı ve stres düzeylerinde anlamlı azalma, hedef gerçekleşiminde artış görülüyor.
- Duygusal Dayanıklılık Artar: Özellikle tıp öğrencileriyle yapılan çalışmalarda, koçluk desteğiyle mesleki kaygıların da azaldığı gösterilmiş.
- Stratejik Öğrenme Gelişir: Koçluk, öğrencinin kendi öğrenme sürecinin yöneticisi olmasını sağlar. Bu da sürdürülebilir başarı getirir.
LGS – YKS Öğrencileri Yaş Grubu İçin Kaygı Neden Özeldir?
Bu yaş aralığı, kimlik gelişimi, duygusal dalgalanmalar ve gelecek baskısı ile en hassas dönemdir. Ergen beyni hem hızlı öğrenmeye hem de çabuk dağılmaya eğilimlidir. Ayrıca, “başarısızlık” düşüncesi bu dönemde özgüven yıkıcı etki yaratabilir.
Koçluk, ergenlik çağındaki gençlerin:
- Duygularını anlamasına ve adlandırmasına yardımcı olur.
- Zihinsel çerçevelerini yeniden yazmasına destek olur (örneğin: “Yetersizim” → “Gelişiyorum”).
- Kendilerine yön vermelerini sağlar. Böylece dışsal değil, içsel motivasyonla hareket ederler.

Koçluk Sürecinde Neler Olur?
- Hedef Belirleme
Öğrenciyle birlikte SMART hedefler belirlenir:
- “Geometride 70’ten 85’e çıkmak”
- “Her hafta bir deneme çözmek ve analiz etmek”
- “Her gün 90 dakikalık odaklı çalışma yapmak”
- Planlama & Zaman Yönetimi
Koç, öğrenciye:
- Çocuğun gelişimine uygun tekniklerle etkili çalışma stratejileri kazandırır.
- Haftalık planlar yapabilme ve aksiyonlar belirleme becerisi kazandırır
- Zaman kaybını ve kaygı tetikleyicilerini fark etmesini sağlar.
- Öz-Farkındalık & Regülasyon
Koçluk, öğrencinin:
- Duygularını düzenlemesini (örneğin sınav anında nefes egzersizi ile sakinleşmeyi),
- Düşüncelerini yeniden yapılandırmasını (örneğin “Bu sınavda başarısız olursam hayatım biter” gibi düşünceleri fark etmeyi),
- Kendine güven geliştirmesini destekler.
- Koçlukla Gelen Kazanımlar
Koçluk desteği alan öğrenci:
- Kaygıları Azalır: Sınavlar öncesinde ve sınav anında rahatlık sağlar
- Özgüveni gelişir: Hedefler başarıya dönüşür
- Sürdürülebilir Motivasyon: Öğrenci başarılı olmak için sürekli gelişmek ister
- Özdisiplin Becerileri Gelişir: “Planlı Çalışabilme ve öz Düzenleme” becerileri sayesinde akademik başarısı yükselir
Ebeveyn Olarak Ne Yapabilirsiniz?
Koçluk desteği çocuğunuzun “sadece ders çalışmasını” değil kendiyle barışık, güçlü ve dayanıklı bir birey olmasını sağlar. Bu, yaşam boyu sürecek bir kazanımdır.
Siz ebeveyn olarak:
- “Ne yaparsam yapayım yetmiyor” duygusundan çıkarsınız.
- Kontrol değil, destek rolüne geçersiniz.
- Çocuğunuzla ilişkiniz güvene ve iş birliğine dayanır.
- Anne-Baba-Çocuk aile iletişimi güçlenir
Bu Sadece Bir Sınav Değil, Bir Gelecek Yatırımı
Sınav kaygısı, yönetilebilir bir durumdur. Koçluk, bu süreci yalnızca daha kolay değil daha anlamlı ve daha kalıcı hale getirir.
Eğer çocuğunuzun kaygısını azaltmak, potansiyelini açığa çıkarmak ve güçlü bir öğrenme rutini oluşturmak istiyorsanız koçlukla tanışmanın tam zamanı olabilir.